TAGHIA. ATLAS-EAN ESKALADAK.

Taghia, azken urteetako destinu obligatutzat bihurtu da eskalatzaile askorentzat, ez dira gutxi izango azken urteetan ingurumen hontako hormatzar, kolore eta bidai exotiko bat egiteak erakarrita bertara hurbildu diren eskalatzaileak. Taghiara bidaiatzean erlojuari pare bat ordu atzera egin beharko diogu, baina denboran urte batzuk atzera egiten dela dirudien lurralde bat da.

 Taghia, Atlas mendilerroaren barrenetan aurkitzen den herrixka bat da, bertara iristeko ez dago errepiderik, oinez iritsi beharra dago , eta Taghia inguruan dauden kainoi eta hormatzarrek eskalatzaileendako paradisu bihurtzen dute, karehaitz ezinhobea  aurkituko dugu bertan, deportibako bide ekipatuetatik  800m arteko big wall estiluko bietara,  beraz eskalatzaile orok aurkituko du Taghian bere eskalatzeko grina baretuko duen bidea.

  Luichy-k landutako dossier bikain honetan aurkituko duzue Taghian inguruko informazio guztia.

 http://lanochedelloro.com/monografs/taghia/index.htm

Akanpada lekua

   

            " La vida es un viaje,

           y viajar te ayuda vivir"

                 Porverbio berebere

                                

            

     

                

 
 BIDAIA
Euskal Herritik penintsula osoa zeharkatu, estunea ferry-an pasa eta Beni Mellal herrira iritsiko gara. Ondoren altura hartzen hasiko gara eta Atlas-aren barrenetan pista batek Zaouia Ahanesal herrixkara eramango gaitu. Bide polit, bakarti eta gomendagarria da, hainbat herrixka, bailara eta hormatzar ikusiko ditugu Zaouiara iritsi arte. Pista hau edozein ibilgailundako erabiligarria da. Tanger-etik Zaouiara egun luze baten iritsiko gara. 
 Zaouian gite de etape pare bat daude, herriaren amaieran dagoena da Taghiara doazen eskalatzaile gehienak erabiltzen dutena, kotxea bertan utzi dezakegu eta Taghiara porteoa egiteko astoak bertan alokatuko ditugu. 2 ordu egin beharko ditugu oinez Taghiara iristeko. 

Zaouia Ahanesal

Gerturatze martxa astoekin

                                                         GARAIA

 Ingurumen hontan eskalatzeko garaia udaberri erdialdetik udazkenerarte dela esan dezakegu, baina udaberrian euria edo elurra egiteko arriskua dago. Uztaila eta abuztuan eskalatu daiteke goizean goiz mugituz edo itzaletan, bestalde ondo freskatzeko txoko, urjauzi eta potzuak ere aurkituko ditugu. Kainoian haizea sartzen da eta giro ederra suertatu daiteke eskalatzeko. Eguzkitan bero egiten du. Iraila eta Urria omen dira sasoirik onenak, urrian asko luzatu gabe.Eguraldia orokorrean ona izaten da. 

  ESKALADA

Taghiak daukan berezitasun aipagarriena bertako haitzaren kalitatearena da, karehaitz ezinhobea aurkituko bait dugu bertan. Egia esan, Taghian eskalatzeak exijentzia puntu bat eskatzen du, bertako bide ekipatu klasikoenak eta errazenak 6b edo 6c graduan eskalatzera behartuko gaituztelako, eta nahiz eta paraboltez ekipaturik egon gradu hortan fin eskalatzera behartzen gaituzte. Hurrengo lerroetan Taghiako eskalada bide batzuk proposatuko dizkizuegu, menua zailtasun aldetik ahalik eta zabalena izaten saiatuko garelarik. 
Paroi de Sources.
 Kainoiaren sarreran ezkerretara dagoen lehen horma da, 300m ingurukoa. Akanpalekutik gertuen aurkitzen dena da. Bertan dozena erdi bide polit aurkituko ditugu, horma aproposa Taghiako karehaitza dastatzen hasteko.

La reve de aicha…..Taghiako bide ekipatu errazena da hau, Belle et berebere, eta

Clase montagne epinal dira horma hontako errepikatuenak.
Gehiago estutzea nahi izanez gero, Zebda 7b+ (6c obl) 260m  da zure aukera. 
 Bide motza da eta  lehenengo luzea da gogorrena.Gero eta gorago bidea pixkanaka errazten doa baina ez du interesik galtzen, hasieratik bukaeraraino oso ona da. bidea paraboltekin ekipatua dago.3.luzean sabai bat dauka baina orokorrean plaka tentetatik doan bidea da.

ezkerrean Paroi de Sources

Clase de montagne epinal

La Reve de Aicha

.Timrazine kainoia eta Jebel Taoujdad

Kainoiaren barrena sartu beharko gara Timrazine horma hontan eskalatzeko eta gerturaketak sorpresatxo batzuk izkutatzen dizkigu.....zuek deskubritu. 
L´allumeur du reve berbere 320m 6b+eta Canyon apache 350m 6c ditugu horma hontako aukerak errepikatuenak, klasikak eta paraboltez ekipatuak. Eskalatzaile indartsuenak ez utzi pasatzen 
 Les rivieres pourpures 7b+ (7a obl) 500m  Jebel  Taoujdad-en desplomatutako ipar  horman itzaletan dagoen bide on eta ikusgarria da. Paraboltak nahi baino urrutixeago dituen bide exijentea eta kontinuitate handiko luzeak eskalatu beharrekoa.

Canyon Apache

.

Timrazine kainoiak izkutatzen dizkigun sorpresak

 

 Au nom de la reforme 340m 6c dugu Jebel Taoujdad eskalatzeko erabiltzen den bide errepikatuena. Plaka bikainak eskalatzen dituen bide ederra da.

Jebel Taoujdad. "Au nom de la Reforme"

 
Jebel Oujdad

Ekaitza Taghian.

Baraka  680m 7b-6b obl.
Taghiara hurbiltzen diren eskalatzaile askoren helbura dela esan genezake. Bide luzea da, bi zatitan banatu dezakegu. lenengo zatia(graduz zailena) 6 luze dira eta plaka bertikal marroi-naranja bikainetatik doa, parabolt asko ditu zati hontan. Zati hau goizean-goiz joanez gero itzaletan egin dezakegu.

Bigarren zatia graduz errezagoa da baina paraboltak urrutiago daude ta eskalada klasikoagoa da. bertan friend ertainak erabiltzeko aukera edukiko dugu seguru finkoen distantzia murrizteko. Jetsiera luzea ta pixkat konplikatua da.( Hasieran hitoak).

Jebel Oujdad.

Tadrararate
L'axe du mal 500m7c (6c+/7a oblig.)

Taghiatik 2 ordura dagoen horma ederra dugu Tadraraterena, paretatik gertu bibakeatzeko haitzulo bat dago. Bide zaila da, mantenidoa eta plakeroa, regleta eta "gota de agua" askokin. 7b eta 7c+ luzeak bloke gogorrak dituzte baña ez dira oso obligatuak. Guk bidea bukatu eta rapelatu egin genuen.

Amaitzeko, guk proposatzen ditugun eskalada bideetatik at eskalada bide ugari aurkituko ditugu Taghian, 
Christian Ravierrek landutako Taghia. Montagnes Berberes  eskalada gida lagungarri izango da seguraski.

 Azken finean Taghia eskaladaren paradisu bat da baina  eskaladaz gain beste ezaugarri berezi eta aberasgarriak eskeiniko dizkigun jolas eremua ere ba da. Beste bizitza eta kultura batzuk ezagutzeko aukera paregabea eskeiniko digu eskalada bidai honek.

Iñaki Arenaza, Zeroazpitik.

HORCADOS ROJOS."ROJO LIBANES".

 Picos de Europa-ko Fuente De ingurua, ingurumen bikaina da kalitatezko karehaitzean bide alpinoak eskalatzeko. Teleferikotik gertu tamainu ezberdinetako horma, horratz edo espoloi ugari eskeintzen dizkigun eremua da, eta Horcados Rojos-en hego hormak bereziki atentzioa deitzen duen hoietako horma bat da. Bere hego horman hainbat bide dauden arren, guk publikazio hontan "Rojo Libanes" bidea aipatzen dugu, dagoeneko Picos de Europa-ko bide klasikoetariko bat dena.
 "Rojo Libanes" 250m 6b+ 1989.urtean Javier Saenz, Angel Bengoechea, Maria Cueto, Rafael Lopez eta Jose Angel Perez Canok burutu zuten bidearen lehen igoera eta esan beharra dago bidea era oso garbian zabaldu zutela.

Gerturaketa...

Bidea 6a-ko diedro batetik hasi eta lehen bi luzeak baten egingo ditugu. R1bira batetan espit bat eta norberak indartzera. Hurrengo luzea, V+ benetan ederra, kalitatezko plaka fisuratu batek R2-ra eramango gaitu, billerara iristeko pixkat ezkerrera egin. Billera hontan 2 espit aurkituko ditugu.

Lehen luzea...

3. luzean bide honen zeharkaldi mitikoarekin topatuko gara, fin eskalatzekoa izan arren dirudiena baino errezagoa da, zeharkaldiak beherantzako joera du eta "kordino" batekin babestua dago, ondoren diedroan gora joan (friend 3,5) eta ondo begiratu diedroa utzi eta eskuinerantz hartzeko pasartea, hiltze batekin babesturiko plaka fiñak  billerara eramango gaitu. Billera honek 2 espit dauzka.

zeharkaldia...

Laugarren luzeko zailtazunak hasieran aurkituko ditugu, billeratik irten bezain pronto hiltze batekin babesturiko panza gainditu eta ezkeraldera jarraitu diedro desplomatu bat hartu arte, jarraitu diedroa (hiltze bat) etzandako plaka batekin topo egin arte, jarraitu "puenteroca" baten billera aurkitu arte. Bostgarren luzea eskuinalderantz hartu etzandako plaka batetik tximenea baten sartu arte, hemen billerak 2 hiltze ditu. Azken luzeak tximenea jarraitzen du gailurrerantz, deserosoa eta babesteko aukera handirik eskeintzen ez duena....gailurreko billera friends edo blokeetan montatu.
Jeitsiera erreza bide normaletik.

Eskalatzaileak Regil bidean

                  textua: zeroazpitik
                  argazkiak: Aitor Zabarte

ANSO. "URDABURU" ETA "BIBA FIDEL".

Beroak gogor jotzen duenean askotan nora joan asmatu ezinean ibiltzen gara eskalatzaile asko, aukera gomendagarri eta eroso bat Ansoko bailarako Espelungako Tozalaren ingurua da, eguardiko ordubatak inguru arte itzaletan dagoelako, eta daukan gerturaketa motz eta erosoagatik, arratsalde partea Zuriza-ko erreka baztar baten zerbeza frexko batekin tripaz gora egoteko aukera ezin hobea eskeintzen digulako. Guk pare bat bide proposatzen dizkizuegu.

URDABURU 400m 6b A1 (7b)
 Luzio Eguiguren, Txingu Arrieta, Markel Fontán,  Karlos Blanco, Jon Kortajarena, Patxi Gallego, Mikel Astibia eta Igor Lasak zabalduta.
Ansoko bailarako superklasika bihurtu da dagoeneko bide hau. Anbientea eta horma sentsasio ederrak eskeiniko dizkigu bide honek. Bidea ekipatuta dago baina A1-ko 2 luzeetan piezaren bat edo beste sartu beharko dugu aurrera egiteko. Gantxoa lagungarri izango zaio A1-ko pasarte hauek librean (7a/b) pasatzerik ezin duenarentzako . Haitz ona aurkituko dugu bidean baina zapaiaren hurrengoko luzeak (6b) haitz labankorra eta likentatua dauka. Hasierako bira belartsuan paraboltak eta billerak aurkituko ditugu arazorik gabe ensanblean egiteko. Bideak ez dauka galerarik. Kalkulatu orduerdi bidearen hasierara, 5-6 ordu bidea egiteko eta 2 ordu jeisteko. Eguardi alderarte itzaletan dago horma.

BIBA FIDEL 275m 6B+
 Luzio Egigurenek  bakarka zabaldutako bidea, bide gozagarria eta azkarra. Gero eta gorago haitza hobeagoa da. Bidea ekipatuta aurkitzen da baina tarteka pasarteren bat edo beste babestu beharko dugu. Aipamen berezia azken pilare desplomatu eta estetikoak gordetzen dizkigun luzeak daukate, benetan oso luze ederrak. Bideak ez dauka galerarik. Eraman friend joku bat.

 



Jeitsiera
 Bide hauek rapelez jeisteko aukera eskeintzen digute, baina haizearekin ez genuke gomendatuko aukera hori. Aukera erraz eta azkar bat Espelungako sakanetik jeistea da baina begiratu ur asko daraman edo ez. Sakan hontan destrepe errazak eta rapel batzuk aurkituko ditugu. Sakanetik irten bezain pronto Karmele bidearen azpikaldetik pasa Aguja del Italiano aldera eta segi bidetxurra harrapatu arte. Rapelak berrizteko kordino edo mailollak eramanez gero..xapeau!!

Anso. Nora hoa ardi galdu hori??

   Anso-ko bailaran estilu ezberdinetako eskalada bideak  elkar bizitzen dutela esan beharrik ez dago, baina....agian elkar bizitzera behartuta ote daude? Gai polemiko hauek alde batera utziz, estilu ezberdin hauen artean ba dira praktikoki paraboltez ekipatuta aurkitzen diren bide mordoxka bat eta Nora hoa ardi galdu hori? dugu hauetariko bat. Luzio Egiguren-ek  zabaldutako bidea dugu hau, Ezkaurre mendiko Codero hormaren ezker aldean aurkitzen dena eta  eskalatzaile berdinaren Harrimiña eta Camille bideekin batera horma hontako trilogia osatzen duena.

Pared de Ur edo Codero horma.

Bidearen hasiera

Eskalatzaileak Harrimiña eta Camille bideetan

Bidearen inguruan aipamen bereziena bostgarren, seigarren eta zazpigarren luzeena da, bidearen zati hontan aurkituko dugun haitza ezin hobea delako. 5.luzeko 6b+ eko pasartearen ondorengo diedroa, 6. luze ederra 6b eta 7. 6b/Ae edo 7a+luzeko plaka bikain eta aereoa.
Hasierako lehen bi luzeak zikin samarrak dira, laugarrenak berriz zatiren baten haitz txarra dauka. Amaitzeko Ae-ko desplomea  eta 6a+ ko azken luzea aderentziako pasarte politekin.

L6 6b

                             

L7 6B/Ae edo 7a+

     Eraman beharreko materiala 14 expres eta friend txiki eta ertain  bat  2 zk. Bidea paraboltez ekipatuta aurkitzen da baina pasarteren bat babesteko lagungarri izango dugu friend-en bat.
Goizean goizetik eguzkitan aurkitzen da horma.

krokisa

BUGABOOS (KANADA)

Oraingo honetan eskalada bidai interesgarri bat proposatuko dizuegu, uda garaian Yosemite-ko eskalatzaileak destinutzat hartzen duten jolas eremua, pobreen Patagonia bezala izendatzen dutena.
Kanadako British Columbian kokatzen dira Bugaboos-etako granitozko orratz erraldoiak, era guztietako eskaladak eskeintzen dizkigun eremu ikusgarria da, granitoaren paradisu bat, baina bere klimatologia gogor eta aldakorrak konpromezu haundi samarra eskatzen du, abentura gosea duten eskalatzaileak asetzeko sortuak dira Bugaboos-ak.......

Snowpatch Applebee camp ingurutik ikusita, urrunean Howsers Towers

 NOLA IRITSI.
 Hegazkinez Calgary-ra, bertan kotxea alokatu, http://www.rentawreckcalgary.ca/. Azken herrixka Brisco izango da, Calgary-tik 4 ordura. Briscon pista batek (50 km) ingurumen basati batetan zehar aparkalekura eramango gaitu, bertan kotxearen azpikaldea sare metaliko batekin babestu beharko dugu, puercospin delako animaliek kotxearen azpikaldeak ez izorratzeko. Erosketak hobeena Calgary-n edo Banff inguruan egitea da nahiz eta Briscon dendatxoren bat aurkitu.
.

Pistaren amaieran, aparkalekua. Sare metalikoak ipini beharko dizkiogu kotxeari azpikaldeak babestuz, puercoespin delako animaliek azpikaldeko mangitoak jaten omen dituzte eta....

Aparkalekutik Aplebee dome akanpalekura abiatuko gara (3 ordu), edo nahi izanez gero Conrad Kain Hutte aterpera (3 ordu). Applebee da base bezala erabiltzen den akanpalekua, leku ederra Crescent glaziarraren alboan, Bugaboo Spire, Snowpatch Spire eta Crescent Spirearen oinetan. Urrunean Howsers Towers-en gailurrak ageri dira.

Aplebee camp. Atzean Snowpatch eta Bugaboo Spire...

SNOWPATCH SPIRE
 Orratz dotorea, era guztietako eskaladak eskeintzen dizkiguna.
Ekialdeko horma: Crescent glaziarrean kokaturik eta akanpalekutik ederki asko ikusten den 700m-ko horma. Big Wall estiloko bideak aurkituko ditugu bertan, libre gogorra eta A4 arteko bideak. Aukera klasikoena Beckey-Matter route 6b/A2, pare bat egunetan eskalatzekoa. Deus ex Machina 6b/A3 beste aukera interesgarri bat eta artifoaren maixuentzat Tom Eagan memorial route A4, hormaren eskuinaldeko aldean. Bibak materiala eraman beharreko bideak dira.

Snowpatch Spiren ekialdeako horma egunsentian. Itzaletan ipar horma.

  Hegoaldeko horma: Beste hormatzar bat, 700 m inguru eta Big Wall erako bide pare bat. South face route da errepikatzen dena 6b/A3.
Ipar horma: Bugaboosetako bide klasiko eta errepikatuenetarikoa aurkitzen da horma hontan. Sunshine crack. 500m inguru eta 6c arteko zailtasunekin, tamaña guztietako artekak, off witch ak barne..
Billerak paraboltez ekipatuta daudenez  jeitsiera bide berberetik egiten da. Bide gomendagarria.
Mendebaldeko horma: Vowell glaziarrera igo beharko gara 400m-ko horma  hontan eskalatzeko, Krauss-McArthy 400m 6a da gehien errepikatzen den bidea. Gailurretik jeisteko erabiltzen den bidea denez billerak paraboltez ekipaturik dauzka

.

Snowpatch. Hegoaldeko horma

BUGABOO SPIRE
 Inguruari izena ematen dion orratza. Bere iparaldeko hormak haitz eskaxa duela diote, ekialdeko horma erakargarria dauka baina ez omen du jende askok bertan eskalatzen. Gailurrerako bidea NE ridge da, 600m  gehienez V+. mailako eskalada gozagarria. Jeitsiera Kain bidetik, luzea eta astuna egiten dena.

Bugaboo Spire, ekialdeko horma. Eskuinaldeko ertza NE Ridge da...

Bugaboo Spiren ipar ekialdeko ertza

Bugaboo Spire gailurretik Snowpatch

PIGEON SPIRE
 Vowel glaziarrean aurkitzen da orratz hau, normalki eskalatzaileen helburuetatik kanpo gelditzen da nahiz eta ekialdean 400m-ko horma polit bat eduki.

Pigeon

HOWSERS TOWERS

 Bugaboos-ei ospea eta nortasuna ematen dioten orratz multzoa da , Aplebee dome akanpalekutik urrunen dauden hormatzarrak dira eta bertara iristeko gutxienez 4 orduko ibilaldia daukagu. Snowpatch eta Bugaboo Spirearen arteko lepora doan korredorea igo beharko dugu, Vowell glaziarrean barneratu eta East Creek delako akanpalekura iritsiko gara, Minaret eta South Tower-en oinetara.
Minaret, South Tower, Central Tower eta North Tower dira Howsers Towers-en dauden dorreak, 600 m-tik 1000m arterako horma bertikalak, espoloiak etab aurkituko ditugu bertan. Ingurumen ikaragarria, aldendua eta Bugaboosetako eguraldi aldakorrak lehenen zigortzen dituen orratz multzoa.

Howsers Towers. Ezkerretik hasita North Tower, Central Tower, South Tower eta Minaret. Argazkia (supertopo)

Gerturaketa Vowel glaziarrean. Laino artean Howsers Towers

East Creek

 Minaret: Granitozko gezi liluragarria, benetan ederra. Diedro perfektu eta luzeez jositako 600m inguruko horma polita. Big Wall estiloko bideak aurkitzen dira bertan, edo liberatutako bide gogorrak. Gerturaketa eta egin beharreko porteoagatik ez balitz.....

Hego dorrea eta Minaret

South Tower: Ipar Ameriketako eskalada bide klasiko ederrenetarikoa omen dena aurkitzen da bertan. 900m 6b inguruko Beckey-Choinard bidea. 900m tan, hainbat diedro eta arteka eskalatuko ditugu, zailena goi aldean aurkituko dugularik, 250m-tako " headwall" deituriko horma, batzuetan buztita eta izoztuta aurkitzen dena, ondoren terrenu mixtoan gailurrera. Oso ekipamendu gutxi eta billera gehienak desekipaturik dituen bidea, kontutan hartzeko datuak.

Gailurretik ipar aldera rapelatu beharko dugu rapel linea berri batetik. 11 rapel dira, eta ondo asmatu lehen rapelarekin. jeitsiera

South Tower, Beckey-Chouinard espoloia erdi erdian.

Headwall, Beckey-Chouinard bidearen luze hauetan daude zailtazun handienak, izoztutako artekak aurkitu ditzazkegu...

Hego dorretik jeitsiera, azken rapela errimaian...

   Central Tower: 600m inguruko horma bertikala, bide exijenteak aurkituko ditugu bertan.

Eskalatzaileak Central Tower-en. Argazkia Beckey-Chouinard bidetik aterata dago

North Tower: Aldenduen aurkitzen den 1000m baino gehiagoko hormatzarra. Hormatzar hortan norbait ikustea zaila izango da, baina bertara doazen eskalatzaileen helburu klasikoena " All along the watchtowers" bidea da,
Ipar Ameriketako Big Wall estiluko bide estimatuenetariko bat, 32 soka luze, 6b/A2 edo librean 7a arteko zailtasunak dituena. Horma gainditzeko egun batzuetako jarduera beharko da, duen kokapenagatik eta dimentsioagatik logistika on bat ezinbestekoa izan beharko da. ZUEN ZAI DAGO!!


 Inguru hortan eguraldi txarra sartzen denean Squamish daukagu aukera on bat, Vancouver-etik 60 km-ra. Kirol eskaladarako Skaha omen da leku onenetariko bat, Lake Louis ere bai,  eta amaitzeko Banff inguruan eskalatzeko horma ugari omen dago, baina hori beste bidai bat da. gehiago

Grizzly




Argazkiak eta textua: Iñaki Arenaza, Zeroazpitik